Vitamine A (A en D)

Wat doet vitamine A in het lichaam?

Het is een onmisbare vitamine voor uw weerstand, maar het speelt ook een rol bij de groei van kinderen, het gezichtsvermogen en de gezondheid van uw huid en haar. De vitamine is nodig voor de aanmaak van cellen en de weefselstructuur van de huid. Het helpt epitheelcellen te vormen in de huid, het haar, luchtpijp en longweefsel. Daarnaast zorgt de vitamine ervoor dat ogen zich kunnen aanpassen wanneer het donker wordt. Het is een belangrijke vitamine voor ons immuunsysteem. Vitamine C staat erom bekend dat het goed is voor de weerstand, maar ook vitamine A is van invloed.

Voedingsmiddelen met vitamine A

Vitamine A komt in dierlijke producten voor; het zit in vlees, vis, eidooiers en zuivelproducten. Vooral lever bevat grote hoeveelheden van deze vitamine. Daarnaast wordt het ook aan margarine en bak- en braadproducten toegevoegd.

Het lichaam kan ook zelf vitamine A aanmaken, van bètacaroteen (ook wel bekend als provitamine A) uit plantaardige producten. Provitamine A zit in groenten (vooral worteltjes, maar het zit ook in pompoen, groene bladgroente, bloemkool en spitskool) en fruit (sinaasappels, mandarijnen, bananen).

Hoeveel heb ik nodig?

• Baby's: 300 mcg per dag
• 1-3 jaar: 350 mcg per dag
• 4-8 jaar: 400 mcg per dag
• 9-13 jaar: 600 mcg per dag
• Meisjes (14-18 jaar): 700 mcg per dag
• Jongens (14-18 jaar): 900 mcg per dag
• Volwassen mannen: 800 mcg per dag
• Volwassen vrouwen: 680 mcg per dag
• Zwangere vrouwen: 800 mcg per dag
• Bij borstvoeding: 1100 mcg per dag

Een tekort aan vitamine A

Een tekort aan deze vitamine zal niet snel voorkomen omdat het de vitamine in het lichaam opgeslagen wordt. Bij een gevarieerde voeding zult u genoeg binnenkrijgen. Als er al een tekort ontstaat, moet u echt gedurende lange tijd te weinig voedingsmiddelen gegeten hebben die vitamine A bevatten. Soms komt een tekort ook voor bij mensen met klachten aan de lever of alvleesklier. Ook bij zwaar drinkenden kan een tekort ontstaan.

Een tekort is te herkennen aan een verminderde weerstand, huidproblemen, dof haar en een verslechterd gebit. Een bekend fenomeen bij een vitamine A-tekort is nachtblindheid.

Een overschot aan vitamine A

Een overschot (meer dan 3000 microgram per dag) kan ontstaan als u vaak lever eet of gedurende langere tijd supplementen met een hoge dosering slikt. Een teveel aan deze vitamine kan vergiftiging veroorzaken. De verschijnselen zijn hoofdpijn, misselijkheid, gebrek aan eetlust, spierpijn, duizeligheid, vermoeidheid en afwijkingen aan ogen, haarverlies en roodheid van de huid. Hierbij gaat het vooral om vitamine A uit dierlijke producten en niet om bètacaroteen uit groente en fruit.

Vooral tijdens zwangerschap moet op de inname gelet worden. Zwangere vrouwen hebben méér van deze vitamine nodig, maar het is belangrijk om niet de veilige norm van 3000 mcg per dag te overschrijden. Een overschot aan vitamine A verhoogt de kans op aangeboren afwijkingen bij de baby. Het gebruik van lever wordt daarom tijdens de zwangerschap afgeraden. Lever bevat per 100 gram namelijk al 11.000 microgram, ver boven de veilige bovengrens van 3000 microgram per dag.