Wat is jodium?
Jodium is een mineraal dat belangrijk is voor de schildklier. De schildklier heeft jodium nodig om schildklierhormonen te produceren. Schildklierhormonen zorgen voor een goede stofwisseling, groei en ontwikkeling van het zenuwstelsel.
Een tekort aan jodium kan leiden tot een vergrote en/of minder goed werkende schildklier. Bij kinderen kan een jodiumtekort leiden tot vertraagde groei en verminderd leervermogen.
Wat doet jodium?
Waar is jodium goed voor? Jodium heeft invloed op de werking van de schildklier en daarmee ook op de productie van schildklierhormonen. Voldoende inname van jodium leidt tot een gezonde productie van schildklierhormonen.
Hierdoor heeft jodium de volgende gezondheidseffecten:
- Jodium draagt bij aan normale concentratie;
- Het ondersteunt het leervermogen;
- Het draagt bij aan het geheugen;
- Het helpt energie vrij te maken uit de voeding;
- Jodium ondersteunt ook uw energieniveau;
- Het draagt bij aan normale groei van kinderen;
- Het helpt bij het gezond houden van de huid;
- Het ondersteunt een normale hormoonproductie door de schildklier;
- Jodium is goed voor de schildklier;
- En het draagt bij aan de normale werking van zenuwen.
In welke voeding vinden we jodium?
Jodium komt voor in ons voedsel. Jodium zit van nature in de volgende etenswaren:
- Zuivelproducten;
- Vis;
- Eieren;
Is jodium hetzelfde als zout?
Jodium is niet hetzelfde als zout, maar het wordt soms wel toegevoegd aan zout (gejodeerd zout of jozo). Andere producten waar jodium aan kan worden toegevoegd zijn vleeswaren en brood (in de vorm van bakkerszout).
Het jodium dat in een supplement zit, is vaak gebonden aan een ander mineraal. Hierdoor ontstaat het zout kaliumjodide. Dit is niet hetzelfde als keukenzout.
Hoeveel jodium heeft u nodig?
Volwassenen hebben per dag zo’n 150 microgram jodium nodig.
Voor andere (leeftijds)groepen gelden de volgende dagelijkse aanbevolen hoeveelheden:
Categorie | Hoeveelheid jodium |
6-11 maanden | 50 microgram |
1-2 jaar | 70 microgram |
2-5 jaar | 90 microgram |
6-9 jaar | 120 microgram |
9 jaar en ouder | 150 microgram |
Zwangere vrouwen | 175 microgram |
Vrouwen die borstvoeding geven | 200 microgram |
Een tekort aan jodium
Als u dagelijks minder dan de aanbevolen hoeveelheid jodium binnenkrijgt, kan er een jodiumtekort ontstaan. Er is een kans dat u een jodiumtekort oploopt als u weinig of geen brood eet. Bijvoorbeeld bij een koolhydraatarm dieet. Of als u brood zonder bakkerszout eet, bijvoorbeeld als u zelf brood bakt. Een vegetarische of veganistische leefstijl geeft ook een verhoogd risico op een te lage jodiuminname. Dit geldt ook voor mensen die minder (gejodeerd) zout gebruiken, bijvoorbeeld ter voorkoming van hart- en vaatziekten.
De gevolgen van een jodiumtekort merkt u vaak pas na een aantal jaar. Een tekort aan jodium kan leiden tot een vergrote en/of minder goed werkende schildklier. Hierdoor kunnen de volgende klachten ontstaan:
- Gewichtstoename;
- Het snel koud hebben;
- Snel vermoeid zijn;
- Obstipatie (verstopping).
Bij kinderen kan een jodiumtekort leiden tot vertraagde groei en verminderd leervermogen.
Te veel jodium
Als u regelmatig te veel jodium binnenkrijgt, dan kan dit ook schadelijk zijn voor de werking van de schildklier. Bij de meeste mensen heeft een hoge jodiuminname echter geen gevolgen. Met name mensen met een schildklierafwijking kunnen gevoelig zijn voor een hoge jodiuminname.
De bovengrenzen voor de jodiuminname per dag zijn als volgt:
Categorie | Hoeveelheid jodium |
1-3 jaar | 200 microgram |
4-6 jaar | 250 microgram |
7-10 jaar | 300 microgram |
11-14 jaar | 450 microgram |
15-17 jaar | 500 microgram |
18 jaar en ouder | 600 microgram |
Hoe wordt jodium opgenomen?
Jodium komt via voeding of supplementen in de darmen, waar het wordt opgenomen in de bloedbaan. De schildklier neemt dit jodium op uit het bloed. Vervolgens maakt de schildklier met behulp van jodium schildklierhormoon. Dit schildklierhormoon wordt opgeslagen in de schildklier en kan van daaruit weer worden uitgescheiden in de bloedbaan.
Supplementen met jodium
Als u dagelijks te weinig jodium binnenkrijgt, bijvoorbeeld als u weinig brood of vis eet, dan kunt u kunt de inname van jodium aanvullen met een voedingssupplement. Deze supplementen zijn er in de vorm van capsules, druppels en tabletten. Een andere bron van jodium is kelp.
Wat is kelp?
Kelp is zeewier dat voorkomt in ondiep, voedselrijk zeewater. Kelp is een bron van jodium en kan worden verwerkt tot tabletten. Het jodiumgehalte in kelp kan echter variëren. Er zijn verschillende supplementen verkrijgbaar waarvan de jodium afkomstig is uit kelp, waaronder:
Welke verschillende vormen van jodiumsupplementen zijn er?
Supplementen zijn een aanvulling op uw gezonde voedingspatroon, nooit een vervanging ervan.
Bijwerkingen jodiumsupplementen
Het gebruik van jodiumsupplementen kan in sommige gevallen bijwerkingen veroorzaken. Als u bijvoorbeeld overgevoelig bent voor een van de stoffen in het supplement, dan kan er een allergische reactie optreden.
Ook is het belangrijk dat u de aanbevolen dagelijkse bovengrens van jodium niet overschrijdt, vooral wanneer u een schildklierafwijking heeft. Regelmatig een te hoge inname van jodium kan leiden tot schildkliervergroting of overstimulatie van de schildklier. Hierdoor zou de schildklier te hard kunnen werken.
Wanneer geen jodiumsupplementen gebruiken?
- Het is niet verstandig om jodiumsupplementen te gebruiken als u een schildklierafwijking hebt. De werking van uw schildklier kan hierdoor nog meer aangetast worden.
- Als u zwanger bent, borstvoeding geeft raadpleeg dan uw arts of apotheker voor u begint met het gebruik van een supplement.