De spieren
botten en gewrichten in het
menselijk lichaam zorgen er
samen voor dat u kunt lopen,
zitten, staan, bewegen en
allerlei houdingen aan kunt
nemen. Spieren zijn bestaan
uit langgerekte bundels van
elastische vezels. Deze
elastische vezels kan
samentrekken of uitrekken
maar niet terugduwen.
Daarom hoort bij iedere spier
een spier die in
tegenovergestelde richting
werkt. Elke spier zit aan twee
kanten vast: aan een bot, aan
een pees die weer aan een
bot vastzit, of aan ander
weefsel (bijvoorbeeld
huidweefsel). Als een spier
samentrekt, ook wel
contractie genoemd, trekken
de spieren aan het weefsel
waaraan ze vastzitten. De
spier die in tegenovergestelde
richting werkt wordt nu
uitgerekt en zo ontstaat
beweging.
Er zijn twee soorten
spierweefsel:
a)
Het dwarsgestreepte
spierweefsel wat is
onderverdeeld in
skeletspieren en de
hartspier.
b) Het gladde
spierweefsel.
Het dwarsgestreept
spierweefsel is het
willekeurige spierweefsel.
Willekeurige spieren zijn de
spieren die kunnen bewegen
op momenten dat wij dat
willen.
Het skeletspierweefsel is een
dwarsgestreept spierweefsel.
Deze spieren bezitten het
vermogen om snel te buigen
en te strekken en zorgen voor
de beweging van armen,
benen, vingers en andere
delen van het skelet.
Ook de hartspier bestaat uit
dwarsgestreept spierweefsel
maar is in tegenstelling tot de
skeletspieren geen
willekeurige spier maar een
onwillekeurige spier. De
werking ervan kan niet
bewust worden
beïnvloed en vanzelf
ritmisch samentrekt. Deze
spier zit zoals de naam al
doet vermoeden alleen in het
hart.
Het gladde spierweefsel komt
vooral voor in onwillekeurige
spieren en is opgebouwd uit
afzonderlijke, langwerpige
spiercellen. De onwillekeurige
spieren komen voor in de
wand van alle holle inwendige
organen zoals
spijsverteringskanaal,
luchtwegen en bloedvaten en
staan onder invloed van het
autonome zenuwstelsel. Dat
wil zeggen dat u deze spieren
niet bewust kan bewegen of
stilhouden. Het samentrekken
en ontspannen van gladde
spieren gebeurt vanzelf, of u
dat nu wilt of niet. Ze kunnen
voortdurend blijven
samentrekken zonder moe te
worden.
Er zijn heel
wat aandoeningen die u kunt
oplopen door beschadiging of
verzwakking van het
spierweefsel zoals
sportblessures, spierpijn,
kneuzingen of verrekkingen.
Maar ook hernia, spit,
spierkramp en
stijve/vermoeide spieren zijn
voorbeelden van letsels van
de spieren.
Een kneuzing is een
beschadiging van het
onderhuids weefsel. Bij een
kneuzing ontstaat meestal
een zwelling, pijn en een
bloeduitstorting. Een
bloeduitstorting is zichtbaar
als een 'blauwe plek' en
ontstaat door een
beschadiging van de
onderhuidse fijne
bloedvaatjes. Bij een
verrekking is er een sterke
uitrekking van het
spierweefsel die kan leiden tot
het scheuren daarvan. De
verrekking gaat meestal
gepaard met zwelling,
(blauwe) verkleuring, pijn en
belemmering bij het strekken
en/of buigen van het
gewricht.
Spieren
Kneuzing/Verrekking
Oorzaak
Een kneuzing
kan ontstaan door een val,
slag of stoot (bijvoorbeeld
van een hamer op de duim)
waarbij de huid intact blijft.
Doordat bloed uit de
inwendige verwonding in de
weefsels terechtkomt onstaat
er een blauwe plek.
Een verreking of verstuiking
ontstaat meestal als gevolg
van een verkeerde beweging.
Vaak bij knieën en
enkels. Hierdoor kunnen de
omliggende bloedvaten
scheuren en een blauwe
verkleuring onstaan.
Bovendien kan er door
prikkeling van het
gewrichtsvlies veel vocht
afgescheiden worden
waardoor het gewricht
opzwelt.
Leefregels, voeding en
algemene adviezen
• Gebruik
bij een kneuzing, verrekking
of verstuiking direct een
drukverband met ijs.
• De eerste 24 uur
kunt u ter voorkoming van
een bloeding een
drukverband (elastisch)
aanleggen en kort koelen: 10
tot 15 minuten, dan
één uur niet
en dit vervolgens vijfmaal
herhalen. De volgende twee
dagen twee tot viermaal
daags 10 tot 20 minuten ijs
met steunverband (niet
elastisch).
• Pas bij koelen op
voor plaatselijke bevriezing
van de huid. Leg bij gebruik
van een kompres of ijszak
een washandje of doekje
ertussen.
• Houdt het
gekwetste lichaamsdeel
omhoog. Dit vermindert de
zwelling en pijn.
• Neem voldoende
rust dus belast het gekwetste
lichaamsdeel in het begin zo
min mogelijk.
• Probeer na
voldoende rust (1-2 dagen)
het lichaamsdeel voorzichtig
te bewegen. Beweging
bevordert het herstel.
• Ook voor blauwe
plekken is rust de beste
remedie. Ze verdwijnen na
enkele dagen vanzelf.
• U kunt bij veel pijn
kan een pijnstiller
nemen.
• Gebruik een
bandage of tape om het
gewricht te steunen.
• Zorg voor goed
schoeisel om verstuikingen te
voorkomen.
• Doe een goede
warming-up voor het
sporten
Naar de dokter?
• Nee,
een kneuzing of verstuiking
van de enkel geneest
vanzelf.
• Ja, wanneer de
kneuzing, verrekking of
verstuiking ernstig lijkt, fors
gezwollen en/of zeer blauw
is.
• Ja, wanneer het
een jong kind betreft et
zwelling en blauwe plekken
rond het gewrichten.
• Ja, wanneer u het
gekwetste lichaamsdeel
absoluut niet kan
belasten
Wat kunt u zelf doen?
Voor
kneuzingen, verrekkingen en
verstuikingen zijn er in het
drogisterij assortiment
producten verkrijgbaar op
basis van Arnica montana
(valkruid) of Symphytum
officinale (smeerwortel).
Gebruik deze producten
allleen op een intacte
huid.
Ook zijn er bij de drogist
elastisch, niet elastisch
verband, tape en
hot/coldpack te verkrijgen.
Voor ondersteuning en
vermindering van pijn en
zwelling. Daarnaast zijn er
natuurlijk ook pijnstillers te
verkrijgen bij de drogist.
Paracetamol is goed
werkzaam tegen spierpijn.
Ook de zogenaamde NSAID's
(bijvoorbeeld ibuprofen)
helpen bij spierpijn, maar bij
deze middelen dient u
rekening te houden met een
eventuele wisselwerking met
andere geneesmiddelen. Ook
zijn er tegenwoordig cremes
die stoffen bevatten die tot de
goep van
ontstekingsremmende
pijnstillers of NSAID's
behoren. De crème is
te gebruiken bij zwelling en
pijn in spieren of gewrichten,
ontstaan na een verzwikking
of verstuiking.
Spieren spierpijn
Oorzaken
Spierpijn
ontstaat door overbelasting
van het lichamelijk
bewegingsstelsel (spieren,
gewrichten, pezen e.d.) en
wanneer u uw spieren op een
voor hen ongewone wijze
belast. Soms zijn ook de
gewrichten aangedaan.
Spierpijn kan ook worden
veroorzaakt door te lang in
een bepaalde houding te
zitten, bijvoorbeeld tijdens
een lange autorit. Spierpijn en
stijfheid kunnen ook het
gevolg zijn van kou of een
verkeerde lichaamshouding of
blootstelling aan plotselinge
temperatuursveranderingen,
koude wind of tocht. Maar ook
spanningen leiden tot
spierpijn in de schouder en
nekstreek en ook griep kan
gepaard gaan met
spierpijn.
Bij
overbelasting van de spier
hoopt zich in het spierweefsel
melkzuur op. Hierdoor kan de
spier verstijven, met kramp
als gevolg. Opgroeiende
kinderen kunnen kramp
krijgen zonder dat spieren
overbelast zijn. Dit is een
normaal, zij het pijnlijk,
groeiverschijnsel.
Leefregels, voeding en
algemene adviezen
• Doe
een goede warming-up voor
het sporten en bouw achteraf
de bewegingen rustig
af.
• Til zware
voorwerpen op de juiste
manier (door de knieën
zakken).
• Neem voldoende
rust als u spierpijn
heeft.
• Houdt de spieren
warm om de pijn te
verlichten. Door bijvoorbeeld
warme kleding te dragen of
• een hot/coldpack
te gebruiken.
• Vermijd de
activiteit die u spierpijn
veroorzaakt
• Laat de spieren op
deskundige wijze
masseren.
• Neem als de pijn
echt heel erg is een pijnstiller.
Naar de dokter?
• Nee,
voor spierpijn hoeft u niet
naar de dokter.
• Ja, als er ondanks
rust binnen een week geen
verbetering optreedt
• Ja, als u last heeft
van zeer regelmatig
terugkerende krampen.
Wat u zelf kunt doen?
Bij de drogist
zijn er producten voor
spierpijn, spit en reumatische
pijn en stijve/vermoeide
spieren. De
warmtemiddelen /wrijfmiddele
n ofwel rubefacientia. Dit zijn
stoffen die de huid rood
maken en een branderig
gevoel geven. Doordat de
huid geïrriteerd raakt
wordt er bloed naar de
betreffende plek gestuurd.
Dat extra bloed zorgt voor
een warmtegevoel. De
warmte ontwikkeling is
aangenaam voor de
pijnlijke/stijve spieren en
gewrichten. Daarnaast zijn er
ook middelen die plaatselijk
verdovende en verkoelende
stoffen bevatten. Ook kan
massage olie bij de drogist
worden verkregen. Houdt u er
wel rekening mee wanneer u
een spierpijnmiddel gebruikt
een goede warming up nog
steeds nodig is.
Rubefacientia mogen niet
worden gebruikt bij kinderen
onder de 6 jaar.
Deze middelen zijn in vele
vormen beschikbaar zoals
olie, crème, balsem of
spray is afhankelijk van de
plaats van de pijn en van
persoonlijke voorkeuren. Pas
de middelen toe op een gave
en droge huid. En was uw
handen zorgvuldig na het
gebruik; onbedoeld contact
met de ogen kan irritaties
geven. Indien eczeem of
uitslag optreedt, dient u direct
met het gebruik te stoppen.
Daarnaast zijn er natuurlijk
ook de reguliere pijnstillers
te verkrijgen bij de drogist.
Paracetamol is goed
werkzaam tegen spierpijn.
Ook de zogenaamde NSAID's
(bijvoorbeeld ibuprofen)
helpen bij spierpijn, maar bij
deze middelen dient u
rekening te houden met een
eventuele wisselwerking met
andere geneesmiddelen.
Lees voor gebruik van de
spierpijnmiddelen en
pijnstillers altijd eerst goed de
bijsluiter.
Ook zijn er vele
homeopathische middelen op
basis van Arnica montana
(valkruid) of Symphytum
officinale (smeerwortel)
verkrijgbaar.