In de samenleving van vandaag is het een ware kunst om overeind te blijven. Er staan continu veranderen voor de deur er moeten veel dingen tegelijk gebeuren en er worden hoge eisen aan u gesteld. Het is dan ook niet zo raar dat u wel eens iets vergeet of dat u zenuwachtig, bezorgd, gespannen of vermoeid bent. In beperkte mate zijn deze verschijnselen heel natuurlijk en zelfs noodzakelijk om plezier, ontspanning en rust intensief te kunnen beleven. Echter wanneer angsten zorgen en problemen de boven toon gaan voeren is het evenwicht zoek en kan men spreken van stress of zenuwen. Wanneer deze stress lang duurt of te vaak voorkomt ontstaan er situaties waarin spanningen in het in het dagelijkse leven groter zijn dan de draagkracht van deze persoon. Hierdoor kunnen symptomen als vergeetachtigheid, concentratiestoornissen, chagrijnigheid prikkelbaarheid of slapeloosheid optreden. Daarnaast kunnen verminderd werkplezier, sterk wisselde gevoelens (zogenaamde mootswings) en depressiviteit bij toename van stress ook voorkomen. Lichamelijke ongemakken zoals hartkloppingen hyperventilatie hoge bloeddruk zweten diarree en hoofdpijn treden ook vaak op. Zoals u ziet is de lijst met mogelijke klachten bij onvoldoende rust en stress vrij veel omvattend en er zijn nog vele klachten die hier niet zijn benoemd die kunnen optreden.
Een van de symptomen van stress kan, zoals al eerder vermeld, slapeloosheid zijn. Maar slapeloosheid kan op zichzelf staan en een verscheidenheid aan klachten veroorzaken. Bij slapeloosheid ligt u uren wakker of wordt u te vroeg in de ochtend wakker wordt en waardoor overdag klachten zoals vermoeidheid slaperigheid prikkelbaarheid en concentratieverlies optreden. Als u voor uw gevoel geen oog heeft dicht gedaan maar overdag geen klachten vertoond leidt u niet echt aan slapeloosheid maar slaapt u niet zo goed als u wilt. Het aantal uren slaap dat men nodig heeft is voor ieder mens verschillend. De normale slaapduur kan variëren van 5-10 uur per etmaal. Hierbij is het niet ongewoon om 's nacht 2 of 3 keer wakker te worden. Af en toe een periode met slaaptekort is in principe niet slecht voor de gezondheid.
Oorzaak
Lichamelijke en geestelijke klachten ten gevolge van stress worden veroorzaakt door de zogenoemde stressfactoren. Stressfactoren kunnen zijn spanningen op het werk moeilijkheden op school of thuis, relatie problemen, onderwaardering, ziekten of het verliezen van een dierbaar persoon. Hierdoor kunnen op een bepaald ogenblik het evenwicht tussen spanningen en ontspanning verstoort raken. Stressfactoren zijn meestal met op een simpele manier te verhelpen en zijn sterk individueel bepaald. Wat voor de een stress situatie is kan voor een ander persoon helemaal niet als zodanig worden ervaren. Ook kan een bepaalde gebeurtenis op een rustig moment een heel andere uitwerking hebben dan hetzelfde voorval in een problematische periode. Zo kan een griepje of een ogenschijnlijk klein probleem ervoor zorgen dat het lijntje breekt, terwijl dat in een ander situatie geen probleem was geweest . Dus niet de griep of het probleempje is dan de belangrijkste stressfactor, maar de opgehoopte moeilijkheden die daaraan voorafgingen.De oorzaken van slapeloosheid liggen in het verlengde van de oorzaken die stress veroorzaken. Meestal is slapeloosheid namelijk gevolg van spanningen en zorgen. Hierbij is slapeloosheid dan een signaal dat lichaam en geest niet meer voldoende kunnen ontspannen. Maar het kan ook veroorzaakt worden door pijn, jeuk, hoesten, plasdrang, verstopte neus en benauwdheid. Ook het (overmatig) gebruik van alcohol, nicotine, caffeine, bepaalde medicijnen of onregelmatig leven en jetlag kunnen de slaap verstoren.
Leefregels, voeding en algemene adviezen
• Zorg bij stress voor een plek waar u zich veilig voelt
• Schrift een dagboek om zicht te krijgen op de stress.
• Praat met anderen over de stress en stressfactoren.
• Praat met anderen over de spanningen en zorgen.
• Bouw meer rust in.
• Voer de hoeveelheid lichaamsbeweging op (sporten. wandelen, fletsen).
• Doe yoga- oefeningen of pas ontspanningstechnieken toe.
• Stel het gebruik van kalmeringsmiddelen zo lang mogelijk uit. Probeer eerst of natuurlijke supplementen u kunnen helpen
• Ga op regelmatige tijden naar bed en sta op regelmatige tijden op.
• Doe geen middagslaapjes dit verstoort het normale slaappatroon.
• Sta op als het niet lukt om te slapen. Ga iets doen zoals een boek lezen.
• Probeer 's avonds geen koffie, thee, cola, of alcohol te nemen en gebruik geen zware maaltijden.
• Stop een uur voor het slapen met werken: vermijd daarna opwinding (niet naar spannende films kijken).
• Maak een avondwandeling voor het slapen.
• Zorg voor en goed bed en een goed geventileerde slaapkamer.
Naar de dokter?
• Ja, als u lichamelijke klachten heeft die u niet vertrouwt.
• Ja. als de problemen iemand boven het hoofd groeien.
• Ja wanneer de slapeloosheid veroorzaakt wordt door lichamelijke klachten.
• Ja. wanneer bovenstaande adviezen niet voldoende helpen
Wat kunt u zelf doen?
Bij de drogist zijn er voor stress en slapeloosheid geen echte medicijnen te verkrijgen. Wel zijn er veel rustgevende middelen te verkrijgen op basis van valeriaan, haver, hop, st Janskruid, citroenmellise en passiebloem. Dit zijn natuurlijke sedativa. In de fytotherapie wordt veel onderzoek gedaan naar de effecten van ginseng bij stress. Ginseng kan iemands prestaties verhogen zonder dat daarbij de terugkeer naar een toestand van rust wordt verhinderd.
Voor concentratieverlies zijn er middelen te verkrijgen op basis van ginko biloba en omega vetzuren. Ginko biloba wordt al vele jaren voor geschreven als medicijn tegen vergeetachtigheid en concentratieverlies. Maar daarnaast is het ook een sterke anti-oxidant en uit onderzoek is gebleken dat het ook libido verhogend werkt. Supplementen met Omega vetzuren met de juiste EPA/DHA verhouding, blijken een goede werking te hebben bij kinderen/mensen met concentratieproblemen.