Leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD), wat kunt u zelf doen?

Leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD) is een oogaandoening waarbij het centrale gedeelte van het netvlies (de macula lutea, ook wel gele vlek genoemd) is aangetast. Wat zijn de risicofactoren van LMD, welke vormen bestaan er en wat kunt u zelf doen bij LMD? DeOnlineDrogist.nl geeft advies.

Wat is leeftijdsgebonden maculadegeneratie?

De macula of gele vlek bevindt zich achter in de oogbol. Het bevat speciale cellen (de zogenaamde kegeltjes), die zorgen voor het waarnemen van details in het midden van het gezichtsveld.

Bij LMD sterven deze kegeltjes af, waardoor men op den duur een donkere of wazige vlek of vervormingen in het midden van het gezichtsveld ziet verschijnen. Doordat bij LMD het beeld in het midden van het gezichtsveld wazig of vervormd is, ervaart men problemen met lezen en het herkennen van gezichten. Het perifere deel van het gezichtsveld blijft vaak intact, waardoor men vanuit de ooghoeken nog wel kan zien. Een volledige blindheid komt daarom bij LMD nauwelijks voor.

Meestal ontstaan de eerste symptomen van Leeftijdsgebonden maculadegeneratie rond het 55e levensjaar. LMD is de belangrijkste oorzaak van een verslechterd gezichtsvermogen bij personen boven de 65 jaar. Een bril of contactlenzen biedt geen oplossing bij LMD: het probleem ligt namelijk niet op het netvlies, maar bij de beeldverwerking in het netvlies, dus in het oog.

Droge en natte vorm

Er bestaan twee vormen van LMD, de droge en natte vorm. De meeste personen (zo’n 80-90%) ervaren de droge vorm. Deze vorm begint als kalkafzettingen (drusen) zich

beginnen op te hopen in de macula. Hierbij verminderen het aantal kegeltjes in de macula, echter verloopt het proces zeer langzaam, dit kan namelijk vele jaren duren.

Bij de natte vorm gaat het proces snel: van de ene op de andere dag ontstaan vervormingen in het beeld, waarna ook de gezichtsscherpte sterk afneemt. De natte vorm ontstaat als er lekkage van de bloedvaatjes achter de macula plaatsvindt, waarbij vocht en bloed in het netvlies terecht komt. Hierdoor raken de kegeltjes in het netvlies beschadigd, waardoor er snel gezichtsverlies optreedt.

Risicofactoren van leeftijdsgebonden maculadegeneratie

Naar schatting lijden 160.000 Nederlanders aan LMD en de verwachting is dat de komende 25 jaar dit aantal zal verdubbelen. Dit komt voornamelijk doordat er meer ouderen zullen zijn, maar ook andere factoren kunnen het risico op het ontstaan van LMD vergroten:

Erfelijkheid

U heeft een groter risico op het krijgen van LMD als één of meer van

uw bloedverwanten LMD heeft.

Roken

Uit het onderzoek is gebleken dat LMD vijf maal zo vaak voorkomt

bij mensen die meer dan een pakje sigaretten per dag roken. Het risico blijft verhoogd tot zelfs 15 jaar nadat iemand gestopt is met roken. Dit komt doordat bij rokers het aantal antioxidanten (die het lichaam beschermen tegen schadelijke stoffen, de zogenaamde vrije radicalen) in het lichaam afneemt.

Voeding

Naast roken onttrekt ook alcohol antioxidanten aan het lichaam, waardoor er meer vrije radicalen in het lichaam ontstaan. Ongezonde voeding, bestaande uit verzadigde vetten zijn mogelijk van ook invloed op het ontstaan van vrije radicalen.

Geslacht

Vrouwen in de menopauze hebben twee maal zo veel kans op LMD als een man

van dezelfde leeftijd. Een lage oestrogeenspiegel verhoogt het risico op LMD.

Veel zonlicht

Een overdosis UV-straling lijkt van invloed te zijn op het ontstaan van LMD.

De Amslertest

Een manier om zelf eenvoudig te testen of u symptomen van LMD ervaart, is door middel van de Amslertest. Dek één oog af en kijk met het andere oog met zo’n 30 cm afstand naar het midden van het raster. Wissel daarna van oog.

Neemt u golvende lijnen of vage vlekken waar? Neem in dat geval zo spoedig mogelijk contact op met uw huisarts!