Alles over ijzer
Wat is ijzer?
IJzer is een mineraal dat we op kunnen nemen uit onze voeding. Het lichaam gebruikt ijzer als onderdeel van het stofje hemoglobine. Dat is een bouwstof van rode bloedcellen.
IJzerrijke voeding: In welk eten zit ijzer?
IJzer in voeding vinden we vooral veel in dierlijke producten, volkoren producten, in bepaalde groenten en in noten. Voorbeelden van voedingsstoffen die veel ijzer bevatten:
- Rood vlees, zoals biefstuk bevat veel ijzer, maar ook andere soorten vlees, kip of vleeswaren bevatten ijzer, denk bijvoorbeeld ook aan een stukje leverworst;
- Er zit bijvoorbeeld vooral ijzer in spinazie, maar ook in bietjes, boerenkool, rucola, broccoli, asperges en andijvie vinden we ijzer.
- Voornamelijk volkorenbrood en roggebrood bevatten veel ijzer. In ‘gewoon’ bruin brood zit ook ijzer, maar minder dan in de volkoren variant.
- Muesli;
- Bijvoorbeeld bruine en witte bonen, linzen of groene erwten zijn rijk aan ijzer;
- Ei bevat ijzer;
- Er zit ijzer in appelstroop;
- ‘Gewone’ aardappelen en zoete aardappelen.
Heemijzer en non-heem-ijzer
We maken onderscheid tussen twee verschijningsvormen van ijzer. Heemijzer en non-heemijzer. Heemijzer komt voor in dierlijke producten, non-heemijzer in plantaardige producten. Heemijzer is voor het lichaam gemakkelijker op te nemen uit de voeding dan non-heemijzer.
IJzer met vitamine C combineren
Het lichaam neemt ijzer (non-heemijzer) beter op uit de voeding, wanneer u er voedingsmiddelen bij eet of drinkt die veel vitamine C bevatten. Denk aan citrusvruchten of sinaasappelsap en andere groenten en fruitsoorten die rijk zijn aan vitamine C.
Melk en ijzer combineren
Melk zorgt ervoor, in tegenstelling tot vitamine C, dat ijzer minder goed wordt opgenomen in ons lichaam. Dit geldt voor zowel heemijzer en non-heemijzer. Neem uw melkproducten dus liever niet bij de maaltijd, maar als tussendoortje, wanneer u ervoor wilt zorgen dat u goed ijzer opneemt uit uw voeding.
De werking van ijzer
IJzer wordt in de darmen opgenomen uit de voeding, daar komt het ijzer in het bloed terecht. Het ijzer kan zich in het bloed bevinden, maar kan ook worden opgeslagen elders in het lichaam. Bijvoorbeeld in de lever, de milt en in het beenmerg. Hoe meer er is opgeslagen, hoe minder ijzer de darmen opnemen uit de voeding en andersom. Zo regelt het lichaam zelf dat er voldoende ijzer beschikbaar is.
Waarvoor dient ijzer?
IJzer is een bouwstof van hemoglobine, wat op zijn beurt weer de bouwstof is van rode bloedcellen. De rode bloedcellen zijn belangrijk omdat ze het zuurstof uit de ingeademde lucht opnemen en transporteren naar de cellen van ons lichaam. De cellen van lichaamsweefsels hebben zuurstof nodig om energie te kunnen produceren. Ze kunnen niet zonder zuurstof. IJzer heeft dus een bijzonder belangrijke taak in het lichaam.
Bovendien draagt ijzer bij aan de gezonde werking van het afweersysteem. Het afweersysteem beschermt u tegen ziekteverwekkers.
Wat zijn de symptomen van een ijzertekort?
Welke klachten kunnen er ontstaan wanneer er te weinig ijzer beschikbaar is in het lichaam?
- U bent bijvoorbeeld snel vermoeid;
- Mogelijk ziet u wat wit in uw gezicht;
- U bent mogelijk snel buiten adem;
- U kunt last krijgen van duizeligheid;
- U kunt zich moeilijker concentreren;
- U heeft rusteloze benen.
IJzer tekort testen?
Wanneer deze klachten aanhouden kunt u de huisarts raadplegen om uw bloed te laten controleren op een ijzertekort. De arts kan de bloedwaarde van ijzer testen en zien of uw ijzer te laag is of niet.
In het geval dat uw ijzer te laag is kan de arts mogelijk verder onderzoek doen naar de oorzaak. Ter behandeling van het ijzertekort zou de arts ijzertabletten, een ijzer drankje of als het nodig is eventueel een ijzer infuus inzetten.
Wie loopt het meeste risico op een ijzertekort?
Met name onder de volgende groepen mensen kan ijzertekort voorkomen:
- Vrouwen in de vruchtbare leeftijd, vanaf het moment dat een vrouw/meisje ongesteld wordt;
- Zwangere vrouwen; Het ijzer in de zwangerschap kan te laag zijn omdat de behoefte aan ijzer extra groot is. Als een vrouw zwanger is, maakt ze extra bloed aan. Hiervoor is voldoende ijzer nodig. Bovendien heeft de baby ook ijzer nodig;
- Vrouwen die borstvoeding geven;
- Vegetariërs en/of veganisten lopen risico wegens hun voedingspatroon zonder dierlijke producten;
- Jonge kinderen. Ook een kind kan een ijzertekort hebben. Voldoende ijzeropname uit de voeding is belangrijk voor de ontwikkeling en groei.
10% korting
Bonusan
Lactoferrine 150mg Capsules 60CP
15% korting
Salus
Elixer Floradix 500ML
20% korting
Vitals
IJzer 25mg Capsules 100CP
30% korting
Orthica
IJzer-20-complex Tabletten 90TB
Welke soorten supplementen met ijzer zijn er?
Wilt u graag extra ijzer gebruiken ter aanvulling op uw voeding? Bij DeOnlineDrogist.nl kunt u verschillende typen supplementen met ijzer bekijken. Zo zijn er bijvoorbeeld supplementen met ijzer in de vorm van:
Wat zijn gezondheidsvoordelen van ijzer?
Het behoud van een goed ijzergehalte in het bloed ondersteunt de aanmaak van rode bloedcellen en draagt bij aan het zuurstoftransport in het lichaam. Het zuurstoftransport is belangrijk voor het lichaam om alle cellen van energie te kunnen voorzien. IJzertabletten, capsules of ijzer elixer kan bovendien bijdragen aan een normale werking van het afweersysteem en aan de vermindering van vermoeidheid.
Bijwerkingen van ijzersupplementen
Bij gebruik van ijzersupplementen kunnen maag- en darmklachten voorkomen. Bijvoorbeeld obstipatie, diarree of misselijkheid. Het is normaal dat de ontlasting donker tot zwart van kleur is bij gebruik van extra ijzer.
Te veel ijzer in het lichaam?
IJzer is belangrijk voor het lichaam, maar te veel ijzer innemen is niet goed. Het kan dan schadelijk zijn voor de lever en maag- en darmproblemen geven. Het is belangrijk om de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) in acht te houden wanneer u ijzersupplementen gebruikt. Deze staat vermeld op het etiket. Neem niet meer in dan eenmaal daags de ADH.