Zonverbrand

Wat is zonnebrand?

Zonnebrand is een rode, pijnlijke reactie van de huid wanneer deze te veel ultraviolette (=UV) straling heeft gekregen. Het kan bij elk huidtype voorkomen, maar zal bij mensen met een licht huidtype (huidtype I en II) al na korte blootstelling aan de zon optreden. Dit kan zelfs al na twee uur na blootstelling aan de zon optreden. Mensen met een donker huidtype, hebben meer melanine in hun huid en verbranden daardoor minder snel. Melanine schermt namelijk de celkern af en beschermt zo het DNA tegen de schadelijke UV-straling van het zonlicht. Maar ook mensen met een donker huidtype kunnen dus verbranden!

De verschijnselen

De verbranding door de zon wordt gekenmerkt door roodheid, warmte, zwelling en pijn. Hoe sterker de zonverbranding, hoe meer deze laatst genoemde verschijnselen op de voorgrond zullen treden. In de lichtste gevallen zal alleen roodheid optreden. Deze verschijnselen ontstaan meestal 6-12 uur na verbranden. Bij hoge graads verbrandingen kunnen ook zwellingen en blaren optreden. Of in de ernstige gevallen zelfs koorts, misselijkheid, hartkloppingen, hoofdpijn en braken.

Zonverbranding kan in verschillende graden worden opgedeeld:

• Graad 1: binnen 6-24 uur ontstaat een lichte roodheid dat zonder afschilfering verdwijnt binnen 1-3 dagen.
• Graad 2: binnen 2-12 uur een vurig warm en pijnlijke roodheid die na 3 dagen verdwijnt. Na verloop ontstaat een lichte schilfering en kan er verschil in pigment optreden.
• Graad 3: binnen 2-12 uur een vurig warm en zeer pijnlijke huid. Daarbij treedt oedeem op en kan de huid blauw kleuren. Na 4 dagen volgt een totale afschilfering van de huid. Dit kan blijvende schade aan uw huid opleveren: bultjes zoals gerstenkorrels, blijvende donkere kleuring van de huid of zelfs huidoneffenheden.
• Graad 4: naast de verschijnselen zoals genoemd bij 3e graads verbranding, ontstaan er ook blaasjes, bulten, loslaten van de huid en vlekkerige restpigmentaties. Tevens kunnen koorts en algemene beroerdheid voorkomen.

Hoe kan zonnebrand behandeld worden?

• Koelen van de huid met natte doeken of een douche met lauw water kan de pijn verlichten.
• Mocht u blaren hebben, laat deze dan zo veel mogelijk heel om bacteriele infectie van buiten af te voorkomen.
• Mocht de pijn dermate aanhouden, dan is gebruik van een pijnstiller aan te raden.
• Zorg ervoor dat uw huid de eerste week na verbranden niet meer blootgesteld wordt aan de zon. Alleen op die manier kan uw huid volledig herstellen.
• Bij 3e of 4e graads verbranding raden wij u aan om uw huisarts te raadplegen.

Hoe voorkomt u zonnebrand?

• Ga niet in de felle zon!
  De zonkracht is rond het middaguur altijd het sterkst, ga daarom tussen 12.00u en en 15.00u niet in de felle zon zitten/ liggen. Op het strand of op het water heb je ook nog te maken met de weerkaatsing van de (onzichtbare) UV-straling, hierdoor wordt de kans op verbranden vergroot. Let tevens op dat u in de schaduw ook altijd nog kan verbranden!
• Kleding en petten
  Kleding kan een belangrijk deel van de UV straling tegenhouden. Bij langdurig verblijf in de zon met kleding is het aan te raden u toch in te smeren.
• Laat uw huid langzaam wennen aan de zon
  Wanneer de huid geleidelijk aan het zonlicht went, krijgt de huid de kans om een pigmentlaag aan te maken, die de cellen afschermt tegen de zon. Dit proces kennen wij als ‘bruinen’. Hier kunt u uitrekenen hoe lang u met uw huidtype in de zon mag liggen, om uw huid te laten wennen aan de zon
• Zonnebrandcrème smeren is een effectieve manier om de huid te beschermen tegen UV-straling. Elke zonnebrandcreme geeft een bepaalde graad van bescherming. Dit staat altijd op de verpakking vermeldt en wordt de Sun Protection Factor (SPF) genoemd. De SPF of beschermingsfactor, in het Nederlands meestal kortweg ‘de factor’ genoemd, geeft aan welke mate van bescherming de zonnebrand geeft. 
• De beschermingsfactor van de zonnebrandcreme moet met zorg worden gekozen. Wanneer u goed beschermd wilt zijn, is een crème met een zeer hoge factor de beste keus.
  Wilt u echter verstandig bruin worden? Kies dan een lagere factor en smeer u steeds op tijd in! 
  Omdat de huid van kinderen extra makkelijk beschadigd kan worden door UV-straling moeten kinderen altijd optimaal beschermd worden met een hoge factor.
   

  De onderstaande tabel geeft een indicatie welke crème voor welke huid het meest geschikt is:

   

  Huidtype 1  (zeer licht huidtype, verbrandt snel, bruint nooit)	factor 30
  Huidtype 2 (licht huidtype, verbrandt vrij snel, bruint langzaam)	factor 15-20
  Huidtype 3 (vrij licht huidtype, verbrandt niet snel, wordt makkelijk bruin)	factor 10-15
  Huidtype 4 (iets getint huidtype, verbrandt (vrijwel) nooit, bruint snel)	factor 5-10
  Kinderen tot 16 jaar, ongeacht het huidtype	factor 30 !