Etherische olie

Alles over etherische olie

Steeds meer mensen grijpen naar de etherische olie (ook bekend als essentiële olie), maar wat is het nou precies? En waarom wordt het gebruikt? Uit welke tijd stamt het? En wat verklaart de populariteit en de blijvende vraag naar dit soort producten? We zullen er aandacht aan besteden in dit artikel.

Etherische oliën: een rondje over de wereld

Als wordt verwezen naar de historie van essentiële oliën, komt automatisch ook de geschiedenis van de kruidengeneesmiddelen aan bod. Beide fenomenen werden veel gebruikt bij oude culturen. Deze mensen (bijvoorbeeld oude Egyptenaren en Romeinen) geloofden heilig in de magie van planten en gebruikten kruiden voor meer dan alleen voedsel. Het ontstaan van etherische oliën is dan ook verweven met de kruidengeneesmiddelen. Kleine kwalen en ziekten werden hiermee behandeld. Het gebruik leidde tot verbetering van het leven, zo werd gedacht. Medisch kruidkundige en schrijver Andrew Chevallier weet eveneens dat het aantreffen van kruiden in graftombes door archeologen aanduidt dat het gebruik verder gaat dan alleen geneeskunde. Daarnaast benadrukte Aristoteles dat hij het geloof had dat planten psychen hadden. Dat was 400 jaar voor Christus, maar die denkwijze over plantenextracten – dat er meer schuilt in planten en deze niet alleen aanwezig zijn op de planeet voor de uiterlijke schijn – is sinds die tijd nooit vervlogen.

Aromatische planten in de vorm van olie en wierook werden vroeger over de hele wereld gebruikt voor religieuze en therapeutische praktijken. Het branden van wierook zorgde bijvoorbeeld voor een verbinding tussen het fysieke en het spirituele, tussen het wereldse en het goddelijke. De rook van de wierook kon men in contact laten brengen met het goddelijke, was de centrale gedachte. Daarnaast werden andere aroma’s gebruikt om de meditatie te verdiepen en de geest te zuiveren. Dat bewijs dat dit gangbaar was, wordt onderstreept door de oudste geschreven Egyptische vermelding (de Ebers-Papyrus, 1500 voor Christus) van het Egyptisch gebruik van geneeskrachtige planten. Hierin worden ook ook de fijne oliën voor parfums en wierook vermeld. Veel oliën golden als medicijn en werden bijvoorbeeld gebruikt om de huid te weren tegen het schadelijke woestijnklimaat, om de huid te beschermen én de kwaliteit te verbeteren.

Geparfumeerde oliën waren destijds al bijzonder populair, alleen konden niet alle mensen zich dit veroorloven. Rijkere klassen en royalty’s waren de gebruikers van de oliën, die ook nog eens werden bewaard in schitterende, stijlvolle flessen, gemaakt van albast, jade en andere kostbare materialen die zowel functioneel als betoverend mooi waren. Zelfs na duizenden jaren bleek dat sommige flessen de geur nog behielden, na de vondst van archeologen.

De denkwijze over kruiden en etherische oliën werd verspreid over de hele wereld. Hebreeërs verruilden Egypte voor Israël en namen deze kennis mee. De Babyloniërs gebruikten ook aromatische planten en werden een belangrijke leverancier van plantaardig materiaal naar andere landen. Voor religieuze en persoonlijke doeleinden werden aromaten gebruikt en cederhout, cypres, mirte en dennen werden vooral gewaardeerd door Babyloniërs en Sumeriërs. Kruiden en oliën ontpopten zich tot een ritueel voor velen en werden steeds belangrijker. Het was dan ook niet gek dat er 200 voor Christus een bloeiende handel ontstond in kruiden, specerijen en oliën tussen Europa, Azië, het Midden-Oosten en India.

Want ja, ook in India is er veel lof voor aromatische stoffen, zoals kaneel, gember, mirre en sandelhout. Het werken met kruiden werd – en wordt nog steeds – gezien als een heilige taak. Zo ontstond de Ayurvedische geneeskunde, waarvan wordt aangenomen dat dit het oudste genezingssysteem is. Ayur betekent leven en veda staat voor kennis. Dat aroma’s en kruiden een verleden bewijst het feit dat arts Charaka (die leefde rond 700 voor Christus) 350 planten beschreef en dit document vandaag de dag nog veel wordt geraadpleegd in India. Er wordt vastgehouden aan deze beschrijvingen. Naast genezing waren religieuze motieven zeker aanwezig voor het gebruik van oliën in India. Het ‘reinigen’ van de lichamen van overledenen werd bijvoorbeeld verricht met kurkuma en sandelhout.

Naast India, is China ook een liefhebber van het gebruik van kruiden en oliën. Chinezen gebruikten dit vooral voor het behoud van schoonheid en hygiëne. Boeddhistische monniken beïnvloedden Japan en Korea door medische en spirituele informatie door te spelen naar buurlanden. Ook ruilden kooplieden de geurige oliën rond het Middellandse Zeegebied. Dit gebeurde zo’n 200 voor Christus.

Ook Grieken geloofden sterk in oliën afkomstig uit planten. In tegenstelling tot de Egyptenaren, gebruikten Grieken van alle rangen en standen oliën. Het werd gebruikt om goden te eren en er werd gedacht dat alles dat uit planten werd gehaald, spirituele kwaliteiten had. Grieken gebruikten het op vele vlakken, zoals op het lichaam, op kleding, in huizen en fonteinen.

De Aboriginals, de oorspronkelijke bewoners van Australië, waren ook overtuigd van hun inheemse planten en diens goede effecten. Zo worden de parels van Australië, eucalyptusolie en tea tree olie, vandaag de dag nog steeds wereldwijd gebruikt. Ook in Zuid-Amerika werden oliën van planten gebruikt voor genezing en religieuze motieven, wat aangaf dat de handel in deze oliën geen slecht idee was.

De val van het Romeinse rijk bracht de vraag naar etherische oliën omlaag in Europa. In de zestiende eeuw maakte het echter een comeback dankzij de Fransen. Lavendel, rozemarijn en salie olie werden gedistilleerd en ook medicinaal gebruikt (naast het gebruik als parfum).

Wat is een etherische olie?

Om te beginnen: de naam. Het woord etherisch komt van het Griekse woord aither, wat lucht van de hemel betekent. Ook wel: de onderste laag van de kosmos. Dat klinkt nog niet heel duidelijk, maar het heeft wel een link met de term etherische olie. Deze olie kent net als ether een vluchtige en sterke geur.

Etherische olie betreft dus een vluchtige olie, gewonnen uit plantaardige bestanddelen, zoals bloemen, vruchten, zaden, schors en wortelen. Etherische rozenolie wordt bijvoorbeeld gewonnen uit de bladeren hiervan. Citroenolie komt daarentegen uit de schors van de citroenboom. Zo verschilt het per plant waar de aroma vandaan wordt ‘getoverd’. Deze verschillen zorgen uiteraard voor de verschillende prijskaartjes. Sommige oliën zijn zeer makkelijk te winnen, anderen moeilijker. Een voorbeeld van een doorgaans makkelijk proces is uitpersing, zoals dat gebeurt bij sinaasappelolie en andere citrusvruchten.

Etherische olie maakt onderdeel uit van de aromatherapie. Een therapie met geuren. De olie verdampt snel, en door dit proces is de geur van de olie goed merkbaar. Een synoniem van etherische olie is essentiële olie. Deze term doet vermoeden dat mensen niet zonder etherische olie kunnen, maar dit is een verkeerde aanname. De term essentiële olie is afgeleid van het Engelse ‘essence’. Hier werd echter geen essentieel mee bedoeld, maar zij bedoelen hier het woord ‘extract’ mee.

Hoe wordt een etherische olie gemaakt?

We hebben al enkele manieren beschreven hoe een essentiële olie kan worden gewonnen. Bijvoorbeeld door uitpersing van citrusvruchten. Een andere populaire manier betreft stoomdestillatie. Een methode die voor het eerst werd toegepast in de middeleeuwen, door de Arabieren. En ja, dit werd toen al voor de extractie van etherische oliën gebruikt. Hoe het werkt? Kort gezegd: plantendelen worden met stoom in een vat samengebracht en worden warm. Er worden oliën onttrokken uit de plantendelen. Hierna koelt de stoom af en start het condensatieproces. Wat rest is een deel water en een deel dat niet-oplosbaar is in water (oliën). Deze twee substanties kunnen eenvoudig worden gescheiden aangezien mengt. De niet-oplosbare versie kan eenvoudig worden afgegoten en krijgt de naam etherische olie mee. Het andere deel bevat water met een heel klein beetje olie, wat zo nu en dan de naam hydrolaat meekrijgt, een voorbeeld hiervan is rozenwater. Naast stoomdestillatie zijn er natuurlijk nog tal van andere methodes om oliën te winnen, zoals waterdestillatie, droge destillatie, maar stoomdestillatie geldt hier als meest gangbare proces.

Hoe wordt etherische olie gebruikt?

Etherische olie wordt op verschillende wijzen gebruikt. Zo wordt het gebruikt als geurstof met behulp van aromalampen of aromadiffusers. Op deze manier worden heerlijke geuren verspreid door de ruimte waar u de aromaverspreider neerzet. Maar er zijn meer manieren om te genieten van deze aroma’s. Etherische oliën zijn vaak ook te gebruiken in combinatie met een luchtbevochtiger, als badolie, massageolie, parfum op het lichaam, om te stomen (in een kom en langzaam maar diep inademen). Het maakt in veel vormen deel uit van de aromatherapie.

Alle soorten etherische olie

Er zijn erg veel verschillende soorten etherische oliën. Hieronder noemen we enkele bekende. De Online Drogist heeft bijna 1000 verschillende oliën voor u in het assortiment.

• Citroen
• Eucalyptus
• Kruidnagel
• Lavendel
• Rozemarijn
• Sinaasappel
• Tea tree
• Tijm
• Pepermunt

Zwangerschap en etherische oliën

Inwendig gebruik van etherische olie wordt afgeraden bij zwangere vrouwen. Ook zou de stof tijdens de zwangerschap – indien u het op de huid wil smeren – verdund moeten worden. Kijk in dit geval dus uit en vraag bij twijfel onze klantenservice om duidelijkheid wat wel en wat niet kan met de betreffende olie.

Etherische olie kopen bij De Online Drogist

Wilt u etherische olie online bestellen? Bekijk alle producten bij DeOnlineDrogist.nl. En heeft u specifieke vragen over een van onze etherische oliën? Raadpleeg dan een van onze gediplomeerde drogisten.